Meld je aan 

Armoede raakt levens diep. Maar wat is armoede precies, hoe herken je het en wat kun je er samen met je gemeente aan doen? Tijdens de Armoededag gaan we met elkaar in gesprek en bieden we concrete handvatten om armoede aan te pakken of jullie bestaande aanpak te verbeteren. 

Samen praten over armoede 

Je hoort verhalen uit de praktijk, leert van deskundigen en kunt zelf aan de slag met ideeën en acties die passen bij jouw gemeente. “Armoede raakt veel mensen, ook dicht bij huis”, zegt Iwan Dekker van Kerk in Actie. “Tijdens de Armoededag krijg je tips en handvatten die je helpen écht het verschil te maken in je gemeente. En je ontdekt hoe je samen met anderen armoede kunt bestrijden.” 

Programma van de dag 

De dag begint plenair met het indrukwekkende levensverhaal van Riane Kuzee, die jarenlang in armoede leefde. Zij deelt haar ervaringen en geeft inspiratie voor hoe kerken mensen in armoede kunnen steunen. Daarnaast is er een viering, een introductie op het thema armoede en muziek. 

Deelnemers kunnen daarna kiezen uit diverse workshops en sessies over praktische en inspirerende manieren om armoede aan te pakken. Onderwerpen zijn onder andere: acties van de gemeente tegen armoede, samenwerken met andere kerken en organisaties, inzicht krijgen in gedrag onder armoede, jongeren en schulden, voedselinzameling voor de Voedselbank en meer. Daarnaast is er de hele dag door een helpdesk rond armoede en een informatiemarkt met praktische tips en materialen. 

Praktische info 

Datum: zaterdag 24 januari 2026  Tijden : inloop 9.30 uur, start 10 uur, einde 16 uur  Locatie : Dienstencentrum Protestantse Kerk, Joseph Haydnlaan 2A, Utrecht  Kosten: vrijwillige donatie, voor koffie/thee en lunch wordt gezorgd   

Aanmelden 

Ben jij betrokken bij armoedebestrijding in jouw gemeente of wil je er meer over weten? Meld je aan en laat je inspireren om samen het verschil te maken! 

Meld je aan 

Geld waard

Het is al van oudsher een traditie die ook nu nog actueel is: postzegels en kaarten sparen voor het zendingswerk van Kerk in Actie en de GZB (Gereformeerde Zendingsbond). In 2024 bracht dit het prachtige bedrag van € 22.738,15 op. Vrijwilligers sorteren de postzegels en ansichtkaarten en verhandelen ze via verkoopadressen en (inter)nationale beurzen. Ansichtkaarten gaan naar verzamelaars op beurzen of worden te koop aangeboden op websites als Marktplaats. 

Wat wel en niet inleveren?

Welke kaarten kun je inleveren, en welke juist niet? We zetten ze op een rij.

Lever deze kaarten wel bij ons in:

• ansichtkaarten (enkel kaarten, die niet in een envelop verstuurd worden)
• bijzondere kaarten: Anton Pieck, Voor het kind, Stichting Kinderpostzegels

Deze kaarten kunnen we niet gebruiken:

• geboortekaartjes
• zelfgemaakte kaarten
• dubbele kaarten
• afgeknipte kaarten
• kaarten die helemaal onder het plakband zitten
• kaarten met gaten
• kaarten waar de postzegel vanaf geknipt is. 

Oude mobieltjes, cartridges en buitenlands geld

Er zijn nog meer oude spullen die geld opleveren voor het zendingswerk. Ook oude mobieltjes en inktcartridges kun je inleveren voor het goede doel. Via het inzamelprogramma van het bedrijf Eeko ontvangt Kerk in Actie voor veel ingeleverde telefoons of cartridges een vergoeding. In 2024 bracht dit € 2.683,45 op. Daarnaast kun je ook buitenlands geld en oud Nederlands munt- en briefgeld sparen. Kerk in Actie verkoopt het aan banken, handelaars en verzamelaars. In 2024 bracht dit € 540,- op.

Waar kun je inleveren?

In de meeste gevallen lopen deze acties via plaatselijke kerken in het land. Je kunt postzegels, kaarten, oude mobieltjes en cartridges inleveren bij lokale kerken die meedoen aan deze actie (zie de lijst met inleverpunten) én bij de receptie van het landelijk dienstencentrum van de Protestantse Kerk in Utrecht.  

Met de opbrengst ondersteunt Kerk in Actie het werk van de zusters diaconessen in Rwanda. Zij helpen moeders van ondervoede kinderen door hen te leren hoe ze hun kinderen van genoeg en gezonde voeding kunnen voorzien. De vrouwen krijgen groentezaden uitgereikt en drie buizen met voedzame moestuingrond om thuis groenten in te kweken. Ook krijgt ieder gezin twee kippen van drie maanden oud, zodat ze hun kinderen eieren te eten kunnen geven.

Met de opbrengst kunnen Kerk in Actie en de GZB veel mensen in nood ondersteunen. Hartelijk dank voor jouw bijdrage! 

Klik hier voor een stappenplan 

In de online adventskalender verschijnt elke dag een nieuwe inspirerende bijbeltekst en een korte overdenking. Geïnteresseerden kunnen zich aanmelden voor de dagelijkse adventsmailing en ontvangen deze inspiratie dan rechtstreeks in hun mailbox. Gemeenten die de kalender op hun eigen website willen plaatsen, kunnen dat eenvoudig doen middels een widget. Ga voor de instructie voor de webmaster naar protestantsekerk.nl/widget.

In je app

De adventskalender is dit jaar ook weer beschikbaar voor kerk-apps, in de vorm van een RSS-feed. Kijk voor de instructie voor het koppelen van de RSS-feed in je eigen beheerdersomgeving. Voor Donkey Mobile-gebruikers is de kalender beschikbaar in de Donkey Inspire-omgeving.

Verwonderen

Met het thema ‘Kijk! Laat je verrassen door Gods weg in deze wereld’ sluit de kalender aan bij het jaarthema van de Protestantse Kerk. Het is een uitnodiging om onze blik te richten op het werk van Gods Geest in ons leven en je daarover te verwonderen.

Auteurs

Aan de online kalender werkten verschillende predikanten mee: Marieke Fernhout, Gerard van Zanden, Rianne van der Nagel-Meter en Andreas Wöhle. Met prikkelende vragen en openhartige inkijkjes nemen zij de  lezer mee op weg naar Kerst.

>> Bekijk de instructie

Jongeren en jongerenorganisaties kunnen hun project indienen en maken daarmee kans op de hoofdprijs van €15.000. De prijsuitreiking vindt plaats op 10 april 2026, tijdens het Jongerenprijsdiner in de Joriskerk in Amersfoort. Aanmelden kan tot 1 februari 2026 via jongerenprijs.nl. 

Platform voor hoopvolle initiatieven 

Met de Jongerenprijs wil het fonds ruimte geven aan een hoopvol geluid in een tijd waarin jongeren vaak vooral in verband worden gebracht met stress, eenzaamheid en mentale klachten. De prijs laat zien dat jongeren volop ideeën hebben om bij te dragen aan verbinding, ontmoeting en een rechtvaardiger samenleving. Dat bleek ook uit eerdere edities. Zo won in 2023 het project De Kas in DrachtenVerder lezenDe Kas: waar vanuit Jezus’ liefde wordt omgezien naar jongeren, dat met activiteiten jongeren helpt hun talenten te ontdekken en relaties op te bouwen in de stad. 

Jury en prijzen 

Alle inzendingen worden beoordeeld door een jury met ervaring in jongerenwerk en maatschappelijke betrokkenheid. Onder de juryleden zijn onder meer Júlia Herku (jonge Theoloog des Vaderlands 2024-2025), zanger Marc Floor en jongerenwerker en influencer Godwin Arhin. Herku kijkt uit naar de inzendingen: “Het is inspirerend om te zien hoe creatief en vernieuwend jongeren zijn. Hun stem heeft unieke kracht om richting en hoop te geven. Dat maakt het bijzonder om deel uit te maken van deze jury.” De jury kiest drie prijswinnaars. Daarnaast brengen alle deelnemers een stem uit voor de publieksprijs. 

Over Fonds Kerk en Wereld 

De Jongerenprijs is een initiatief van Fonds Kerk en WereldVerder lezenKerk en Wereld, een fonds binnen de Protestantse Kerk dat activiteiten stimuleert en ondersteunt op het snijvlak van geloof en samenleving. Projecten dienen aan te sluiten bij minimaal één van de speerpunten van het fonds: verbinden en ontmoeten, het christelijk geloof actualiseren of bevorderen van sociale cohesie. 

Een van de eerste pioniers 

Samenwerken is Uden-Veghel niet vreemd. “Wij waren in de jaren zeventig een van de eerste ‘Samen op Weg’-gemeenten van Nederland,” vertelt kerkenraadsvoorzitter Albert Verver. “Twee kernen, twee kerken, hervormd en gereformeerd, die samengingen. Daarmee liepen we echt voorop.” 

Die pioniersgeest kwam goed van pas toen enkele jaren geleden vanuit de classis Noord-Brabant, Limburg en Réunion Wallonne de vraag kwam om een buurgemeente te helpen. In Cuijk dreigde de continuïteit van het gemeenteleven in gevaar te komen. Er waren nog wel middelen, maar te weinig ambtsdragers. “En zonder kerkenraad houdt een gemeente op te bestaan, zegt de kerkorde”, legt Verver uit. De afstand, zo’n 25 kilometer, maakte het er niet makkelijker op. “Er waren weinig natuurlijke contacten. Maar tijdens de eerste gesprekken klikte het meteen. We voelden: dit moeten we gewoon doen.” 

Voorwerk en urgentie 

De nood in Cuijk was hoog. Binnen een jaar zouden de laatste ambtsdragers aftreden. Vanuit de classis werd Rob Augustijn aangesteld om de situatie te begeleiden. Hij regelde dat er alvast een vermogensplan kwam en schakelde extern adviseur Roelof van den Broek in. “Roelof bleek de sleutelpersoon”, zegt Verver. “Hij wist precies wat er nodig was en hoe de weg langs de classis en het CCBB bewandeld moest worden. Dankzij hem konden we in een jaar tijd van nul naar een volwaardige samenvoeging.” 

Iets betekenen voor een ander 

Op een gemeenteavond in Uden-Veghel werd de vraag open besproken: waarom zouden we samengaan met Cuijk? Verver herinnert zich de woorden van een gemeentelid nog goed: “Je laat je buurgemeente niet in de steek.” Het werd de drijfveer voor de kerkenraad van Uden-Veghel om het proces aan te gaan. “Eerlijk gezegd: we hadden zelf op dat moment nog niet zo’n continuïteitsprobleem. We hadden best zelfstandig verder gekund. Maar juist daarom voelden we de verantwoordelijkheid: we konden iets betekenen voor een ander.” 

Steun uit de Solidariteitskas 

Professionele begeleiding kost geld. Toen duidelijk werd dat er een extern adviseur nodig was, wees Rob Augustijn op de mogelijkheden van een perspectiefsubsidie uit de Solidariteitskas.“ Zonder die subsidie was het een flinke hobbel geweest”, vertelt Verver. “Voor een gemeente zijn dat forse kosten. Dankzij de Solidariteitskas konden we dit traject financieel verantwoord aangaan. Natuurlijk moesten we als gemeente ook zelf bijdragen, maar het grootste deel werd gedekt. Dat gaf lucht.” De aanvraag verliep soepel. “Ik kende de procedures al wat vanuit mijn rol in de classis, dus dat hielp. Binnen korte tijd hadden we de toezegging.”  

Een eigen vierplek 

Op 29 december 2023 werd de fusie een feit: de aktes werden ondertekend en Uden-Veghel en Cuijk vormden vanaf toen samen één protestantse gemeente. Er werd gekozen voor een constructie met meerdere vierplekken. Cuijk behield het eigen kerkgebouw en de lokale invulling van erediensten en pastoraat. “Dat vonden we iets cruciaals”, zegt Verver. “Voor de geloofsbeleving is het belangrijk dat mensen dichtbij huis samen kunnen komen. Daarom blijft Cuijk een volwaardige vierplek houden, zo lang mogelijk. Bestuurlijke en financiële verantwoordelijkheid liggen wel bij de gezamenlijke kerkenraad.” 

Uit praktische overwegingen bleef de officiële naam Protestantse Gemeente Uden-Veghel gehandhaafd. “Een naamswijziging zou heel veel administratieve rompslomp geven. Maar we gebruiken bewust de toevoeging: Vierplek Cuijk. Dat is geen symboolpolitiek, Cuijk telt echt vol mee.” 

Vier keer per jaar samen 

Om de verbondenheid te versterken viert de gemeente vier keer per jaar gezamenlijk: op Startzondag, Dankdag, Nieuwjaarsdag en Pinksteren. Die diensten zijn afwisselend in Uden en Cuijk. “Zo voelen mensen: we zijn één”, legt Verver uit. “Daarnaast hebben we meteen de communicatie samengevoegd: kerkblad en website zijn aangepast, zodat informatie overal gelijk is. Dat helpt echt.” 

Predikant voltijds 

Een belangrijk voordeel van het samengaan: er kon weer een voltijdspredikant worden beroepen. Ds. Edo Laseur, die al deels in Uden-Veghel werkte, kon fulltime aan de slag. “Voor ons alleen was dat financieel niet haalbaar meer”, vertelt Verver. “Samen met Cuijk wél. Dat is een groot geschenk. Want pastorale aandacht is in deze tijd meer nodig dan ooit.” 

Blijven investeren 

Gemakkelijk was het traject niet. “Het vroeg ontzettend veel inzet van kerkenraad en gemeenteleden”, blikt Verver terug. “Ik was net met pensioen, anders was het bijna niet te doen geweest. Maar het was de moeite waard. Twee gemeenten zijn veiliggesteld, en we hebben nu een stevige basis.”  Uitdagingen blijven er. “We hebben duizend leden op papier, maar lang niet iedereen komt naar de diensten. In Cuijk gemiddeld vijftien, in Uden veertig tot vijftig. En onze gemeente is behoorlijk vergrijsd. Toch zien we lichtpuntjes: jonge mensen die zich laten dopen of aansluiten. Zulke momenten geven hoop.” 

Voorbeeld in de regio 

In Noordoost-Brabant zijn meer gemeenten samengegaan, zoals Boxmeer en Venray. “Het is geen olievlek, maar wel een duidelijke trend”, zegt Verver. “De protestantse gemeenten hier zijn klein, in een overwegend katholieke regio. Samenwerking is de toekomst. Ons samengaan met Cuijk zal zeker niet de laatste stap zijn.” 

Advies aan anderen 

Verver aarzelt geen moment als hij gemeenten iets mag meegeven: “Wacht niet tot het echt niet meer gaat. Schakel tijdig hulp in. Durf een externe adviseur te betrekken, en maak gebruik van de Solidariteitskas. Dat haalt de grootste drempels weg. Het vraagt energie, maar je investeert in de toekomst van de kerk. En je ervaart steeds weer: God laat zijn kerk niet los.” 

De Solidariteitskas is een fonds van gemeenten vóór gemeenten binnen de Protestantse Kerk. Meer weten over de subsidiemogelijkheden? Kijk op protestantsekerk.nl/solidariteitskas. 

Bron artikel: Kerkbeheer, magazine van de Vereniging Kerkrentmeesterlijk Beheer (VKB) 

Voor alle onderdelen van de liturgie in de kerkdienst zijn pictogrammen gemaakt. Van collecte tot preek, van gebed voor de wereld tot de zegen, aan alle elementen is gedacht. De pictogrammen zijn geschikt om te gebruiken op de beamer, in het kerkblad of op de website. De illustraties zijn gemaakt door Linda Verholt.

Herkenbare afbeeldingen

Het idee om pictogrammen te maken die alle gemeenten kunnen gebruiken ontstond na een oproep van ds. Harmke Heuver van de Protestantse Gemeente Lexmond in een facebookgroep voor predikanten. Ze vroeg of de afbeeldingen in de online serie over de orde van dienst ook in lokale kerken gebruikt mochten worden. Naar aanleiding daarvan is een set pictogrammen in zwart-wit gemaakt die nu beschikbaar is voor alle gemeenten. De afbeeldingen komen overeen met die in de online serie. Een pré, volgens ds. Den Hertog. “Het beeld bekrachtigt dat wat gezegd wordt, en het gebruik van dezelfde afbeeldingen vergroot de herkenbaarheid. Dat is belangrijk voor het geloofsonderwijs in de kerk.”

Stickervel

Den Hertog gebruikt de pictogrammen in gezinsdiensten. De reacties zijn positief: “Gemeenteleden vinden dit een mooie manier om de kinderen bij de dienst te betrekken. Ze weten nu precies wat het volgende onderdeel is in de dienst.” Om de pictogrammen te introduceren in zijn gemeente, maakte ds. Den Hertog een stickervel. Tijdens een gezinsdienst deelde hij het stickervel met alle pictogrammen uit. Als het plaatje tijdens de dienst op de beamer in beeld kwam, konden de kinderen het betreffende pictogram op hun kaart plakken. “Als de kaart vol was, kregen ze een prijsje. Het was een leuke manier om de pictogrammen te introduceren.”

Visueel ingesteld

Ds. Den Hertog kan het andere gemeenten aanraden de plaatjes te gebruiken. “De samenleving is steeds meer visueel ingesteld. Vooral bij kinderen en jongeren spelen plaatjes en beelden een steeds grotere rol. Met deze pictogrammen geef je in een oogopslag meer informatie dan met gesproken woorden. Dat geeft ook verdieping in het geloofsonderwijs.”

Downloaden

De pictogrammen ook gebruiken in je kerkdienst of kerkblad? Je kunt ze hier downloaden.

Download pictogrammen

Vanuit haar visie op het delen van geloof, hoop en liefde ondersteunt de Protestantse Kerk studentenpastoraten op verschillende plekken in Nederland. Het is daarbij nu ook mogelijk om subsidie aan te vragen voor korte, innovatieve projecten.  

Wat en voor wie?  

De Protestantse Kerk biedt deze innovatiesubsidie aan vanuit de Solidariteitskas. Op dit moment is het mogelijk om een aanvraag te doen voor projecten met een looptijd van maximaal 2 jaar, voor een maximaal bedrag van 30.000 euro.   

Deze innovatiesubsidie komt niet in plaats van de langlopende subsidies (waarvoor de aanmeldtermijn inmiddels verstreken is) maar is een aanvulling daarop. 

Nieuwe wegen in zinvolle presentie

Met het ondersteunen van innovatieve projecten willen we studentenpastoraten, maar ook andere betrokkenen bij student en kerk, uitnodigen om namens de Protestantse Kerk nieuwe wegen te zoeken van zinvolle presentie onder mbo-, hbo- en wo-studenten. Dit past bij de missie en visie van het studentenpastoraat zoals die door de Protestantse Kerk worden ondersteund: presentie in de wereld van studenten, bij hun levensvragen en zoektocht naar zingeving. Met onvoorwaardelijke aandacht voor hun vragen reikt het studentenpastoraat vanuit het christelijk geloof inspiratie aan. Hiermee is het studentenpastoraat is een voorpost van de kerk van de toekomst en kan het met de innovatieve kracht die erin aanwezig is, de kerk inspireren. 

Hoe werkt het?

Voor het aanvragen van subsidie voor korter lopende projecten gelden een aantal criteria. Je vindt ze in de Gids Innovatiesubsidie Studentenpastoraat. Ook de Voorwaarden Innovatiesubsidie zijn hierbij van belang. 

Wil je een aanvraag doen? Vul dan het aanvraagformulier in. We zien jullie innovatieve ideeën graag tegemoet!   

Let op: dien tussen 01-01-2026 en 01-03-2026 je aanvraag in voor een project dat in 2026 begint.  Je ontvangt een reactie op je aanvraag voor 01-04-2026. 

Pelgrimskerk Badhoevedorp: gedachtenismuur

In de stiltetuin van de Pelgrimskerk te Badhoevedorp staat een gedachtenismuur. In de muur worden spiegeltjes met de namen van overleden gemeenteleden gehangen. De spiegeltjes mogen na uiterlijk twee jaar op Eeuwigheidszondag door de nabestaanden worden meegenomen. Worden de spiegeltjes niet meegenomen, dan worden ze in een grote urn bewaard.

Maranathakerk Giessenburg: monument met kruisjes

In de Maranathakerk te Giessenburg staat een monument met houten kruisjes en glazen ornamenten, gemaakt door Leo Lanser. Bij de afscheidsdienst kan er een houten kruisje met de naam, geboorte- en sterfdatum van de overledene in het monument geplaatst worden. Op de laatste zondag van het kerkelijk jaar mogen familieleden het kruisje meenemen naar huis. De glazen ornamenten van het monument verwijzen enerzijds naar de aarde waar we op leven en waar ons lichaam na de dood naar terugkeert, en anderzijds naar de hemel, waar de ziel na de dood heengaat.

’s-Heer Hendrikskinderen: glazen monument

Het glazen kunstwerk van de Protestantse Gemeente te ’s-Heer Hendrikskinderen is gemaakt door JanJaap en Cora van der Peijl van Atelier de Hoefstal. Het kunstwerk beeldt het lege graf uit, van waaruit het licht de wereld in straalt. Het lege graf staat symbool voor een nieuw begin. Wanneer een gemeentelid is overleden, wordt er op een plaatje een tekening van de kerk en de naam en sterfdatum van de overledene gegraveerd met zwarte inkt. Na het aankondigen van het overlijden in de dienst wordt het plaatje aan het monument opgehangen.

Gereformeerde Kerk Puttershoek-Maasdam: gedachtenis- en dooppaneel

Ds. Ruud Bartlema schilderde het paneel dat in de Gereformeerde Kerk te Puttershoek-Maasdam hangt. De naam van de overleden persoon wordt geschreven op het paneel, op de bladzijde van het afgebeelde bijbelboek. Wanneer de pagina vol is, kan er een laklaag overheen en kan er verder geschreven worden. De dopelingen van de gemeente worden met naam en doopnaam in de golven aan de rechterkant van het paneel genoteerd.

Protestantse Gemeente Westzaan: boomstam met kruis

De Protestantse Gemeente te Westzaan heeft een levensboom. De boom van keramiek (bovenaan) staat symbool voor het leven. De boom staat op een houten boomstam met schijven, waarop zwerfkeien komen te liggen. Op de keien staan de naam, geboorte- en sterfdag van gemeenteleden die het afgelopen kerkelijk jaar overleden zijn. Tijdens de laatste zondag van het kerkelijk jaar worden de overledenen herdacht en krijgen de nabestaanden de steen mee naar huis. 

Grote Kerk Schagen: kleed met sterren

In de Grote Kerk te Schagen hangt naast de preekstoel een kleed met sterren, gemaakt door Annemarie Voorbraak. Het uitgangspunt voor het kleed was het lied ‘Die mij droeg op adelaarsvleugels’ van Huub Oosterhuis. Op de sterren staan de namen van degenen die dat kerkelijk jaar zijn overleden. In de dienst rond Allerzielen worden de sterren eraf gehaald en mogen ze meegenomen worden.

Stiltecentrum Martinuskerk Warnsveld: een mooie boom van glas

Foto: Remco Weetink

De levensboom van de Martinuskerk te Warnsveld bestaat uit verschillende tinten groene en bruine blaadjes. Op de groene blaadjes staan de namen van geboren kinderen uit de gemeenschap. De bruine blaadjes bevatten de naam en sterfdag van degenen die dat jaar zijn overleden. Omdat de blaadjes met Allerzielen meegegeven worden aan nabestaanden, of bij de overstap naar basisschool en kindernevendienst aan de kinderen, verandert de levensboom telkens van kleur.

NoorderLichtGemeente Zeist: Plek van Aandacht 

De NoorderLichtGemeente te Zeist heeft een Plek van Aandacht, met houten bogen die verwijzen naar de dragende bogen in de kerkzaal, die bescherming en geborgenheid geven, die geaard zijn op de grond en reiken naar de hemel. Het bewerkte koper voegt zich tussen en om de bogen: een opwaartse beweging van levenskracht en vuur. De kreukels, deuken en rimpels weerspiegelen het Licht en het leven. Langs de bogen kringelen draden, beekjes van kracht, die verbinden en kleur en groei brengen. Aan de draden hangen koperen rolletjes met daarin de namen geschreven van overledenen en gedoopten. De rolletjes van overledenen hangen wat open, die van de gedoopte kinderen zijn nog opgerold. De namen hangen zo in de ruimte tussen de bogen, waar beweging is en de wind, de Geest, doorheen waait. 

Tijdens de synodevergadering van 15 november werd besloten dat synodeleden Van Solkema, Veenstra en Van Katwijk nauw worden betrokken bij het vervolgproces vanuit de dienstenorganisatie, om erop toe te zien dat eerdere toezeggingen en besluiten van de synode geborgd, en adviezen vanuit de synode meegenomen, worden. Hierbij zal ook gebruikgemaakt worden van de expertise van derden, waaronder SMPR-medewerkers.

Herstelbemiddeling als mogelijke uitwerking

Een van de trajecten die binnen dit bredere kader wordt ontwikkeld, is herstelbemiddeling. De Protestantse Kerk werkt aan een programma dat moet onderzoeken hoe deze vorm van mediation kan bijdragen aan betere ondersteuning van zowel slachtoffers als daders.

Uit wetenschappelijk onderzoek en uit gesprekken met SMPR-vertrouwenspersonen blijkt dat slachtoffers vooral behoefte hebben aan erkenning, gehoord worden, duidelijke informatie, waarheidsvinding en het terugkrijgen van controle en veiligheid. Ook daders geven aan dat zij ruimte nodig hebben om verantwoordelijkheid te nemen, excuses aan te bieden en de gevolgen van hun handelen onder ogen te zien.

Omdat herstel vaak meer vraagt dan alleen juridische of financiële afhandeling, spelen relationele en pastorale elementen – zoals luisteren, ontmoeting en ruimte voor verdriet een belangrijke rol. Herstelbemiddeling, waarin slachtoffer en dader op vrijwillige en vertrouwelijke basis met elkaar in gesprek kunnen gaan, kan hier een aanvullende bijdrage aan leveren. Het is nadrukkelijk bedoeld als een extra mogelijkheid voor slachtoffers en komt niet in de plaats van bestaande klachtprocedures.

In oktober werden in het kader van de ambtsdiscussie drie verschillende functieprofielen gepresenteerd voor predikant, pastor en kerkelijk werker. De context van gemeenten, die onderling sterk kunnen verschillen, doet er sterk toe bij het maken van een keuze voor een van deze functieprofielen. 

Tijdens de generale synode presenteerde ds. Van der Maas een overzicht van zestien verschillende thema’s voor het maken van onderscheid tussen de profielen pastor en predikant. Deze thema’s zijn onderverdeeld in drie categorieën die aangeven in welke mate ze relevant zijn voor het maken van de betreffende keuze. 

Van der Maas stelde de synode verder voor om in de loop van 2026 een ‘commissie van begeleiding en monitoring’ in te stellen en zei hiervoor later met een uitgewerkt voorstel te komen. 

Lees ook: